Gameschooling is een thuisonderwijsstroming die de laatste jaren aan populariteit wint. Gameschooling combineert leren en spelen op een unieke en boeiende manier, waardoor kinderen (en volwassenen) op een speelse manier kennis en vaardigheden kunnen verwerven.
Gameschooling kan digitaal en analoog en is zeer goed te combineren met andere thuisonderwijs stromingen.
Wat is gameschooling?
Gameschooling is het gebruik van (educatieve) games als een integraal onderdeel van het onderwijsproces. Deze games variëren van digitale apps en online platforms tot bordspellen en kaartspellen die al dan niet zijn ontworpen om specifieke leerdoelen te bevorderen.
Het belangrijkste kenmerk van gameschooling is dat kinderen leren door actief deel te nemen aan het spel, waarbij ze concepten en vaardigheden opdoen, vaak zonder zich ervan bewust te zijn dat ze aan het leren zijn.
De voordelen van gameschooling
Gameschooling biedt tal van voordelen die het een aantrekkelijke aanvulling maken op elk thuisonderwijsprogramma. Enkele van de voordelen zijn:
- Betrokkenheid en Motivatie: een van de grootste voordelen van gameschooling is dat het de betrokkenheid en motivatie van kinderen vergroot. Kinderen zijn van nature nieuwsgierig en spelen graag. Wanneer leren wordt verpakt in de vorm van een spel, worden ze actief gemotiveerd om deel te nemen, problemen op te lossen en hun vaardigheden te verbeteren.
- Interactief Leren: Gameschooling moedigt interactief leren aan. Kinderen werken samen met anderen, lossen problemen op, nemen beslissingen en passen nieuwe concepten toe in een speelse omgeving. Dit interactieve aspect helpt hen niet alleen de leerstof te begrijpen, maar ook om sociaal en emotioneel te groeien.
- Differentiatie: Leer- en educatieve games zijn er in alle soorten en maten. Dit betekent dat jij als ouder de mogelijkheid hebt om games te kiezen die aansluiten bij de interesses en behoeften van het kind en die bovendien passen bij de levensovertuiging van het gezin. Of je kind nu van wiskunde, taal, wetenschap of geschiedenis houdt, er zijn educatieve games beschikbaar voor bijna elk vakgebied.
- Zelfstandigheid: Gameschooling kan kinderen zelfstandiger maken in hun leerproces. Ze kunnen vaak op hun eigen tempo spelen en hebben de vrijheid om te ontdekken en te experimenteren. Dit bevordert de ontwikkeling van zelfregulatievaardigheden, wat van onschatbare waarde is voor hun toekomstige academische en professionele succes.
- Plezier: Leren met plezier is essentieel voor een succesvol thuisonderwijsprogramma. Gameschooling maakt leren leuk, en als kinderen plezier hebben, zijn ze meer geneigd om te blijven leren en te groeien.
Het integreren van gameschooling
Leuk, die voordelen van gameschooling, maar hoe kun je dit nu succesvol integreren in het thuisonderwijs?
Hier zijn enkele tips:
- Onderzoek en selectie: begin met het onderzoeken van educatieve games die aansluiten bij de leerdoelen van uw kind. Er zijn veel online bronnen en recensies beschikbaar om te helpen bij het vinden van geschikte games.
- Balans: zorg voor een goede balans tussen gameschooling en andere activiteiten. Games kunnen een waardevolle aanvulling zijn, maar zeker bij computerspellen en apps is het belangrijk om de WHO richtlijnen voor schermgebruik bij kinderen in gedachten te houden.
- Begeleiding: blijf betrokken bij het leerproces van uw kind. Stel vragen, help hen bij uitdagingen en bespreek wat ze hebben geleerd tijdens het spelen van educatieve games. Probeer niet te verzanden in “mama snapt dit spel echt niet lieverd”, dan raak je de verbinding én een stuk van het leren kwijt.
- Varieer: probeer verschillende soorten educatieve games, van digitale apps tot bordspellen, om te ontdekken wat het beste werkt voor je kind.
Gameschooling is een spannende en effectieve manier om leren en spelen te combineren. Het kan de nieuwsgierigheid en motivatie van kinderen vergroten, en tegelijkertijd hun kennis en vaardigheden helpen ontwikkelen.
Het identificeren van leerdoelen
Een verschil tussen ‘gewoon een spelletje spelen’ en gameschooling is het identificeren van specifieke leerdoelen voor uw kind en daar dan spelletjes bij uitzoeken. Deze doelen kunnen variëren afhankelijk van de leeftijd en het niveau van het kind, maar kunnen onder meer omvatten:
- Het verbeteren van wiskundige vaardigheden, zoals rekenen, algebra, of meetkunde.
- Het ontwikkelen van taalvaardigheden, zoals lezen, schrijven en grammatica.
- Kennis opdoen over wetenschap, geschiedenis, of aardrijkskunde.
- Het bevorderen van probleemoplossende vaardigheden en kritisch denken.
- Het ontwikkelen van sociale vaardigheden door samenwerking in multiplayer games.
- Zelfregulatie en time management vaardigheden.
Voor het identificeren van leerdoelen zoals ze op de Nederlandse basisschool worden aangehouden, kun je bijvoorbeeld ook het Leerlijnen Boek aanschaffen. Daarin staat per groep (1 tot en met 8) aangegeven wat een kind voor elk vak moet kunnen.
Het selecteren van geschikte games
Als je het beoogde leerdoel duidelijk hebt, is het eenvoudiger om te selecteren welk bordspel, app of game bij dit leerdoel past. Dit kan best een zoektocht zijn, door het enorme woud aan mogelijkheden dat er tegenwoordig is. Zeker als je je kind ook Engelstalig opvoed, is er een hele wereld aan games te ontdekken.
Als de game een online component heeft, bespreek dan ook zeker mediaveiligheid met je kinderen. Leer ze wat ze wel en niet over en van zichzelf mogen delen in online chatrooms en blijf altijd in dezelfde kamer als je kind. Wees oprecht geïnteresseerd in wat je kind doet in de game en leer zelf ook hoe het werkt, zodat er niet per ongeluk toch onveilige situaties kunnen ontstaan.
Probeer vooral ook verschillende spelvormen uit: kaartspel, bordspel, dobbelspel, puzzel, app en game en kijk goed hoe je kind erop reageert. De afwisseling zorgt bovendien ervoor dat de kans dat je kind zich gaat vervelen kleiner is en dat de kans dat de leerervaring boeiender is en blijft hangen, groter wordt.
Evaluatie en aanpassing
Houd regelmatig bij hoe je kind vordert in de richting van de gestelde leerdoelen. Als bepaalde games niet het gewenste resultaat opleveren of als je kind specifieke problemen heeft, wees dan bereid om aanpassingen te maken aan het bedachte curriculum.
Dit vind ik zelf één van de grote voordelen van thuisonderwijs: dat je constant kunt bijsturen wat je aan het doen bent omdat je zo dicht op het leerproces van je kinderen zit.
Ouders als facilitators
Je hebt als ouder een cruciale rol als facilitator bij gameschooling. Ik denk dat je jezelf en je kind enorm tekort doet als je je kind zonder toezicht maar wat laat aanmodderen in diverse apps, zeker ook door de slechte kwaliteit van veel apps die er zijn.
Als je als ouder betrokken blijft bij het spel van je kinderen, kun je daar ontzettend van genieten en zelf óók ontzettend veel van leren. Ook als je geen gamer bent, of geen fan bent van bordspellen, is er echt plezier te behalen uit het samen ontdekken van iets wat je wél heel leuk vindt.
Conclusie
Het ontwerpen van een effectief gameschooling curriculum vergt aandacht voor de leerdoelen van je kind, de selectie van geschikte educatieve games en een goed doordachte structurering van de speeltijd. Met de juiste aanpak kun je gameschooling integreren in het thuisonderwijsprogramma en je kind helpen bij het ontwikkelen van vaardigheden en kennis op een boeiende en plezierige manier.