Dit artikel is niet bestemd voor kinderen onder de 8 jaar 😉
Eerlijkheid is één van mijn kernwaarden. Dat beslaat een heleboel: ik spreek de waarheid, ook als die hard is, ik ben liever ongemakkelijk en eerlijk dan de lieve-vrede-bewaren en oneerlijk zijn, én het heeft invloed op de manier waarop we onze kinderen begeleiden in het leven.
Sprookjes
Toen ik klein was, beweerde niemand dat Assepoester echt bestond. Toch kon ik genieten van het magische verhaal met muizen en pompoenen die tot leven kwamen. Mijn ervaring was absoluut niet minder prachtig, louter doordat ik wist dat de Assepoester in het boekje of de film niet écht bestond.
In de Efteling wist ik dat Hollebolle-Gijs niet écht een mens was, maar vond ik het toch leuk om afval in z’n mond te stoppen om hem te horen kletsen. Roodkapje in haar huisje met de wolf erbij waren niet echt, dat zag ik ook, toch wilde ik er graag naar kijken. Ik kon me vergapen aan de Droomvlucht met alle mooie bewegende poppen. Ik wist dat ze niet écht waren, maar dat deed niets af aan de ervaring.
Sinterklaas
De rare uitzondering die we als land lijken te maken op ‘sprookjes zijn niet echt, maar wel prachtig’, is Sinterklaas. Daar ineens wordt het belangrijk om met alle Grote Mensen en Grote Kinderen te liegen tegen alle Kleine Kinderen. Niet één leugentje door één volwassene, maar de hele maatschappij tegen jonge kinderen, een hele maand lang (en de rest van het jaar ook maar minder intensief).
Die leugen maken we dan ineens ongedaan als een kind circa 8 jaar is. Dan zeggen we ‘jij mag deze leugen ook weten, maar je mag ‘m niet vertellen aan andere kinderen, want je weet niet of die nog geloven’.
Je zadelt je kind dus niet alleen op met het uit elkaar gespatte geloof, maar ook met ‘mee moeten liegen’. Terwijl je je kinderen, neem ik toch alsjeblieft aan, wat voor opvoedstijl je ook hanteert, leert dat liegen níet oke is. Hoe moet je kind dat onderscheid leren maken? Tussen een leugen die wél mag (want alle Grote Mensen en Grote Kinderen doen het), en een leugen die níet mag?
Hoe wij het doen
Wij hebben onze kinderen altijd ‘de waarheid’ verteld. Dat we in de periode van Sinterklaas lieve dingen voor elkaar doen, veel knus binnen zijn, leuke Sint liedjes luisteren, toffe voorleesboekjes over Sint lezen, pepernoten bakken en die dan met bakken tegelijkertijd opsmikkelen. Dat Sinterklaas iemand was die heel goed kon delen en lief was voor anderen en dat wij dat in die periode kunnen herdenken door óók extra lief voor kinderen en elkaar te zijn.
We vertellen ze ook dat er in andere gezinnen verteld wordt dat Sinterklaas écht bestaat en dat mensen dat zelf mogen weten. Dat die keuze per gezin er net zo goed eentje is als bijvoorbeeld wel of niet een kat hebben, of tapijt in plaats van tegels op de vloer: niet goed of fout, gewoon anders. We vragen ze daarbij om het spel mee te spelen om het niet te verpesten voor andere kinderen uit zulke gezinnen. We vragen ze niet om te liegen overigens, als andere kinderen iets direct vragen, dan proberen we ze te leren om te zeggen ‘dat mag je aan je papa of mama vragen’.
Dit gaat al jaren goed. Ze hebben het nog nooit verklapt aan andere kinderen. Ze genieten zichtbaar van de magie van Sinterklaas met het schoen zetten en het liedjes zingen, van de pepernoten die ‘ineens’ door de kamer vliegen, van het samenzijn met familie en elkaar.
Psst, zoek je een leuke playlist? Wij luisteren deze veel:
Wat we níet doen
We liegen niet. We vertellen niet dat er een man op paard over het dak loopt. Of dat er stiekem Pieten door de gordijnen mee kijken of de kinderen wel braaf zijn. We vertellen overigens óók niet dat mensen die wél dit spel spelen fout zijn! Het is gewoon een ándere keuze.
Wat we óók niet doen, is het hebben over Zwarte Piet. We hebben wel uitgelegd over de discussie daarover, het racisme, de haat die de discussie lijkt op te wekken. Van beide kanten. Dus we maken Roetveegpiet tekeningen en proberen als ouders héél hard om de liedjes goed te zingen 😉
Sinterklaasavondochtend
Een heerlijke traditie in mijn schoonfamilie is om Sinterklaas’avond’ in de ochtend te vieren. We komen op zaterdag samen, hebben een fijne dag met elkaar, eten heerlijk aan een lange tafel warm en dan mogen de kinderen schoentjes zetten en liedjes zingen. Daarna gaan ze giebelend met elkaar op een kamer logeren. De nichtjes geloven allemaal wel en dat heeft nog nooit gebotst.
In de avond doen we met de volwassenen lachend gierend brullend lootjes en gedichten en surprises. Met écht leuke aandacht voor elkaar, een topavond. Is goud waard om zo, zonder half oog op de stapel kinderen die we samen hebben, te kunnen ontspannen samen.
In de ochtend staan er dan cadeautjes klaar voor de kinderen. Als het droog is ergens buiten, dan wordt opa ‘gebeld door Sinterklaas’ met waar de zak staat. Ook onze kinderen, die gewoon weten dat het toneel is, genieten ontzettend van dit magische spel! Daarna pakken ze cadeautjes uit en kunnen ze de hele zondag nog lekker met de nieuwe cadeaus én elkaar spelen.
Voor ons werkt dat beter dan ’s avonds Sinterklaasavond. Met kinderen die overprikkelen en dan moeilijk slapen, is zo’n avond vaak garantie voor veel gedoe. En wie wil er nou gaan slapen nét na het uitpakken van toffe cadeaus?!
Helemaal mee eens, Iris.
Zo hebben wij het ook gedaan bij onze 4 kinderen, die inmiddels tussen de 30 en 41 jaar zijn. Geen gelieg en gedraai, ik kan daar echt niet tegen. Wij vertelden hen dat het een groot spel is, waar we elkaar verwennen en soms een beetje liefdevol plagen(in de gedichten).